เหรียญ เจ้าพ่อพญาแล ปี 07

ประวัติเจ้าพ่อพญาแล

เดิมเป็นคนเวียงจันทน์ ชื่อ ท้าวแล รับราชการอยู่ในวังทำหน้าที่เป็นพระพี่เลี้ยงราชบุตรของเจ้าอนุวงศ์

ราว ปี ๒๓๖๐ ไม่ปรากฎเหตุใด ท้าวแลออกจากราชสำนัก อพยพครอบครัวและสมัครพรรคพวกประมาณร้อยกว่าคนเศษ ข้ามโขงเดินทางพำนักเมืองหนองบัวลำภู จากนั้นหาที่ใหม่ บ้านน้ำขุ่น หนองอีจาน ลำตะคลอง บ้านชีลอง อ.เมือง ชัยภูมิ
ท้าว แลเป็นผู้มีความสามารถ ซื่อสัตย์ สุจริต และมีบุคคลิกพิเศษกว่าคนอื่นๆ จึงได้รับเลือกให้เป็นหัวหน้าปกครองแบบพี่น้อง และมิได้ลืมบุญคุณเจ้านายเดิม จึงรวบรวมเครื่องบรรณาการนไปถวายเจ้าอนุวงศ์เวียงจันทน์ ท่านเห็นความดีความชอบจึงโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็น "ขุนภักดีชุมพล"

ปี ๒๓๖๕ ท่านอพยพตั้งถิ่นฐานใหม่อยู่ระหว่างหนองปลาเฒ่ากับหนองหลอด มีน้ำอุดมสมบูรณ์ เหมาะที่จะตั้งเมืองใหญ่ ชื่อบ้านหลวง

ต่อ มาขุนภักดีชุมพล ไม่ยอมส่งส่วยให้ทางเวียงจันทน์อีก เพราะเห็นว่าเวียงจันทน์ก็เป็นประเทศราชประเทศสยามตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ จึงเข้าหาเจ้าพระยานครราชสีมา อาสาส่งส่วยทูลเกล้าให้ทางกรุงเทพฯ ถวายในรัชกาลที่ ๓

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๓ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกบ้านหลวงขึ้นเป็น เมืองชัยภูมิ ตั้งให้ขุนภักดีชุมพล เป็นพระยาภักดีชุมพล(แล) เจ้าเมืองชัยภูมิคนแรก

ปี ๒๓๖๙ เจ้าอนุวงศ์และราชบุตร คิดกบฎบุกยึดหัวเมืองต่างๆ หลอกว่าเดินทัพผ่านมาเข้าช่วยกรุงเทพรบกับอังกฤษ จนยึดเมืองราชสีมาได้ ต่อมาความแตกได้ต้อนผู้คนกลับเวียงจันทน์ เมื่อถึงทุ่งสัมฤทธิ์ นำโดย คุณหญิงโม ได้ลุกฮือต่อสู้ ฝ่ายพระยาแลภักดีชุมพลพร้อมชาวเมืองสี่มุม ได้ยกทัพออกไปช่วยรบกับเจ้าอนุวงศ์แตกพ่าย

เจ้า สุทธิสาร ราชบุตรเขย ล่าถอยยึดเมืองชัยภูมิ เมืองภูเขียว เป็นด่านสุดท้ายต่อต้านกองทัพกรุงเทพฯ และได้จับพระยาภักดีชุมพล ท่านยอมให้จับไม่ขัดขืนเพราะมีกำลังน้อยกว่า และไม่ต้องการให้ไพล่พลตนต้องล้มตาย ทหารเจ้าอนุวงศ์จึงประหารชีวิต ณ บริเวณใต้ต้นมะขามใหญ่ ริมหนองปลาเฒ่า ซึ่งเป็นสถานที่ตั้งศาลเจ้าพ่อพญาแลในปัจจุบัน.....

ประชาชนในครั้งนั้นได้ยกย่องเชิดชูให้ขนานนามพระยาภักดีชุมพล(แล)ว่า เจ้าพ่อพญาแล หมายถึง ผู้เป็นใหญ่ตั้งแต่นั้นมา